Με πόσους τρόπους συνδέονται οι προτάσεις;
Οι προτάσεις στα νέα ελληνικά, συνδέονται με τρεις τρόπους μεταξύ τους:
1. με ασύνδετο σχήμα
2. με παρατακτική σύνδεση
3. με υποτακτική σύνδεση
Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη, και συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους, τους παρατακτικούς συνδέσμους.
συμπλεκτικοί: και (κι), ούτε
παρατακτικοί σύνδεσμοι: διαχωριστικοί: ή, είτε
αντιθετικοί: αλλά, όμως, μα
Στην υποτακτική σύνδεση μια δευτερεύουσα πρόταση (δπ) υποτάσσεται σε μια κύρια πρόταση (κπ) ή σε μια άλλη δευτερεύουσα πρόταση (δπ) και συνδέονται με τους υποτακτικούς συνδέσμους. (αιτιολογικούς, τελικούς, χρονικούς κτλ/ ή με αναφορική αντωνυμία ).
Η υποτακτική σύνδεση γίνεται με τους παρακάτω υποτακτικούς συνδέσμους:
1. Ειδικοί: ότι, πως, που (ειδικές προτάσεις)
2. Τελικοί: να, για να (τελικές προτάσεις)
3. Χρονικοί: όταν, καθώς, αφού, αφότου, ενώ, πριν, πριν να, προτού, ώσπου,
ωσότου, όποτε (χρονικές προτάσεις)
4. Αιτιολογικοί: γιατί, διότι, επειδή, αφού (αιτιολογικές προτάσεις)
5. Υποθετικοί: αν, εάν, άμα (υποθετικές προτάσεις)
6. Αποτελεσματικοί: ώστε, ώστε να, που (αποτελεσματικές προτάσεις)
7. Διατακτικοί: μήπως, μη(ν) (διστακτικές ή ενδοιαστικές προτάσεις)
