ΠΑΣΧΑ στο χωριό -εργασία μαθητών

                                   Πάσχα  στο χωριό μου

Στο χωριό μου την Κυριακή των Βαΐων στην εκκλησία ο παπάς μοιράζει στον κόσμο  τα βάγια  . Οι κάτοικοι τα κρατάν στο σπίτι για να ξεραθούν και οι νοικοκυρές τα βάζουν στο φαγητό .Άλλες τα βάζουν στα εικονίσματα ή όπου αλλού χρειάζονται προστασία .

Στο χωριό μου παλιότερα ως έθιμο των Βαΐων είχαν να τρώνε ψάρια και λέγανε και το ποίημα <<Βάγια , Βάγια των Βαγιών   τρώμε ψάρια και κολιό και την άλλη Κυριακή τρώμε στη σούβλα το αρνί .

Τη Μεγάλη Πέμπτη ,οι νοικοκυρές πριν βάψουν τα αυγά απλώνουν ένα κόκκινο πανί στο μπαλκόνι. Ύστερα τα βάφουν και φτιάχνουν τσουρέκια . Το βράδυ μετά τα δώδεκα ευαγγέλια ,οι γυναίκες και τα κορίτσια μένουν στην εκκλησία για να στολίσουν τον Επιτάφιο .

Τη Μεγάλη Παρασκευή το πρωί ο κόσμος πάει στην εκκλησία . Το βράδυ γυρίζουν τον Επιτάφιο σε όλο το χωριό ,και όλοι οι κάτοικοι ακολουθούν κρατώντας αναμμένες λαμπάδες .Από όπου περνάει ο Επιτάφιος όλα τα φώτα είναι αναμμένα και οι νοικοκυρές στα μπαλκόνια τους έχουν μια εικόνα ,ένα θυμιατό και αναμμένα κεριά .

Το Μεγάλο Σάββατο οι νοικοκυρές μαγειρεύουν για το βράδυ της Ανάστασης μαγειρίτσα . Κάθε νονά πηγαίνει σον βαφτισιμιό –ια την λαμπάδα , το τσουρέκι και το αυγό . Το πρωί οι νέοι γυρνάνε στους δρόμους του χωριού τον Ιούδα και στις 12 τα μεσάνυχτα ,αμέσως μετά το << Χριστός Ανέστη >>  ,τον καίνε . Πολλά ψαροκάικα συμπληρώνουν με βεγγαλικά το θέαμα στο λιμάνι του χωριού .

Παλιότερα το Μεγάλο Σάββατο σφάζανε το κατσίκι , το πλένανε και το βάζανε σε ένα μεγάλο ταψί. Για να το ψήσουνε είχανε έναν ξυλόφουρνο .Τον ανάβανε το Σάββατο το βράδυ και όλη η γειτονιά πήγαινε στον φούρνο τα ταψιά της . Κλείνανε το καπάκι του φούρνου για να μην πάρει ο φούρνος αέρα και καούν τα φαγητά και τον άνοιγαν το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα για να φάνε . Ήταν τέλεια ψημένο και όλη η γειτονιά έτρωγε στους κήπους .

Το βράδυ οι χωριανοί παίρνουν το Άγιο φως και μ΄αυτό σταυρώνει την πόρτα του σπιτιού τους . Ύστερα κάθονται να φάνε και τσουγκρίζουν τα αυγά .

Την Κυριακή του Πάσχα κάθε οικογένεια στην αυλή της σουβλίζει το αρνί όλοι μαζί. Το μεσημέρι χτυπάνε οι καμπάνες χαρούμενα .

                                                                  Μαρίλια , Γεωργία , Δημήτρης

Πάσχα  στον Παρθενώνα 

    Έθιμα της Μεγάλης Εβδομάδας στον Παρθενώνα

Όταν τελείωνε η Κυριακή της Αποκριάς της Τυρινής και ξημέρωνε η Καθαρά Δευτέρα οι γυναίκες του χωριού μάζευαν τα φαγητά , τα εξαφάνιζαν και τα κατσαρολικά τα έβραζαν σε καυτό νερό .

Μόλις άρχιζε η Σαρακοστή , νήστευε όλη η οικογένεια ,ακόμα και τα παιδιά εκτός απ΄τα μωρά .Τα αυγά που μάζευαν όλες οι οικογένειες τα συντηρούσαν πάνω σε σιτάρι . Την παραμονή των Βαΐων με ζώα κουβαλούσαν τη βάγια στην εκκλησία . Τα ζευγάρια που είχαν παντρευτεί εκείνη τη χρονιά ,πήγαιναν την Κυριακή στην εκκλησία και ο ιερέας τους έδινε μια ανθοδέσμη από κλαδιά βάγιας . 

Τη Μεγάλη Εβδομάδα που έκλειναν τα σχολεία  ,όλο το χωριό έφτιαχνε τον φανό , το μέρος που έκαιγαν τον Ιούδα .Ετοίμαζαν και ένα ομοίωμα του Ιούδα και στο λαιμό του βάζανε τριάντα σαλιγκάρια που συμβόλιζαν τα τριάντα αργύρια .

Τη Μεγάλη Πέμπτη όλα τα κορίτσια ανέβαιναν στον φανό και τραγουδούσαν το << Σήμερα μαύρος ουρανός >> , που ήταν το μοιρολόι για τα Πάθη του Χριστού . Οι γυναίκες έβαζαν στα μπαλκόνια από ένα κόκκινο πανί , έβαφαν τα αυγά και έφτιαχναν τα πασχαλιάτικα κουλούρια .Από την ίδια ζύμη έφτιαχναν μια όμορφη πίτα στολισμένη με κόκκινα αυγά και διάφορα στολίδια , την οποία πήγαινε το Πάσχα κάθε παιδί στη νονά του και η νονά του έδινε δώρα , αλλά τη λαμπάδα τους την έδιναν το Μέγα Σάββατο.  Εκείνη τη μέρα είχε αυστηρή νηστεία και πολλές ακολουθίες . Όλα τα σπίτια έκαναν λαδερό ως ανάμνηση του Χριστού που παρέδωσε τη Θεία κοινωνία . Το βράδυ πήγαιναν οικογενειακώς στην εκκλησία .

Τη Μεγάλη Παρασκευή δεν έτρωγε κανείς τίποτα , μέχρι να προσκυνήσουν τον Επιτάφιο . Το βράδυ πήγαιναν πάλι στην εκκλησία ,όπου τα παιδιά έψαλλαν τα <<εγκώμια >>

Το Μέγα Σάββατο από το πρωί , κάθε σπίτι έσφαζε το κατσίκι .Κάθε σπίτι είχε το δικό του. Οι γυναίκες μαγείρευαν τη μαγειρίτσα για να την φάνε μετά την Ανάσταση και σε ένα << ταβά >> ( ταψί) έφτιαχναν το κατσίκι για την επόμενη μέρα . Το έψηναν στον ξυλόφουρνο της γειτονιάς . Όλες οι νοικοκυρές έβαζαν τους ταβάδες το πρωί και τους έβγαζαν το μεσημέρι . Την Κυριακή έτρωγαν οικογενειακώς .

Την Τρίτη μέρα του Πάσχα γινόταν λιτανεία των εικόνων . Οι άντρες γυρνούσαν με τις εικόνες έξω , γύρω από την εκκλησία . Τα παιδιά ξάπλωναν στο πάτωμα για να περάσουν οι εικόνες από πάνω τους για ευλογία .      

                         Κατερίνα , Ελπίδα                                   

…..και άλλα Παρθενιώτικα έθιμα

Την Μεγάλη Πέμπτη έβαφαν τα αυγά .Τα μάζευαν όλη τη Σαρακοστή από τα κοτέτσια τους μέσα σε τενεκέδες ή σε καλάθια. Τα έβαφαν με κρεμμυδόφλουδα. Έβαζαν μέσα σε νερό φλούδες από ξερά κρεμμύδια και γινόταν το νερό καφετί Ύστερα έβαζαν και τα αυγά. Μερικοί χρησιμοποιούσαν και μπογιές από αυτές που είχαν για να βάφουν τα νήματα που χρησιμοποιούσαν στον αργαλειό.

Οι Παρθενιώτες  την παλιά εποχή δεν έφτιαχναν τσουρέκια σαν τα σημερινά .Έφτιαχναν το ΄΄φτασμίτικο΄΄. Ήταν πολύ δύσκολο να γίνει .Έσπαγαν μέρες πριν ρεβίθια και τα έβαζαν μέσα σε νερό. Στην επιφάνεια του νερού μαζευόταν αφρός που τον έπαιρναν και τον χρησιμοποιούσαν για μαγιά στα τσουρέκια. Το φτασμίτικο φρόντιζαν οι νοικοκυρές να το κάνουν μόνες τους ,να μην τους βλέπει δηλ. κανένας γιατί πίστευαν ότι θα το ΄΄ματιάξουν΄΄

 Πάσχα  στον Άγιο Νικόλαο 

Στον Άγιο Νικόλαο , των Βαΐων , οι νύφες της χρονιάς μαζί με τις πεθερές πηγαίνουν πανέρια γεμάτα βάγια στην εκκλησία .Την επόμενη μέρα ο ιερέας τα μοιράζει στους κατοίκους του χωριού.

Το Πάσχα γίνεται το μαγείρεμα κομματιών κατσικιού ( ψήμα) με ρύζι ,μπαχαρικά και μυρωδικά . Είναι ένα γεύμα το οποίο πήρε βραβείο και εμφανίστηκε στην τηλεόραση και έγινε ξακουστό .

Στον Άγιο  Νικόλαο την Τρίτη μέρα του Πάσχα οι κάτοικοι πηγαίνουν με τα πόδια κρατώντας στα χέρια τους εικόνες της Παναγίας και των Αγίων , μια απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων στην εκκλησία του Όρμου της Παναγίας .Το απόγευμα επιστρέφουν στο χωριό πάλι πεζοί 

                                                        Δημήτρης